Bank FD new rules guidelines: भारतीय रिझर्व्ह बँक (RBI) ने फिक्स्ड डिपॉझिट (FD) संदर्भातील नियमांमध्ये काही महत्त्वपूर्ण बदल केले आहेत. हे नवीन नियम 1 जानेवारी 2025 पासून लागू झाले आहेत. या बदलांचा मुख्य उद्देश ठेवीदारांच्या हक्कांचे संरक्षण करणे आणि बँकिंग व्यवस्थेत पारदर्शकता वाढवणे आहे. नवीन नियम मुख्यतः गैर-बँकिंग वित्तीय कंपन्या (NBFCs) आणि हाउसिंग फायनान्स कंपन्या (HFCs) यांना लागू होतात.
या नवीन नियमांमुळे ठेवीदारांना त्यांच्या FD वेळेपूर्वी काढण्यासाठी अधिक सोयी मिळणार आहेत. याशिवाय, बँका आणि वित्तीय संस्थांनी ठेवीदारांना FD च्या मुदतपूर्तीबाबत वेळेवर माहिती द्यावी लागेल. या बदलांमुळे ठेवीदारांना त्यांच्या पैशांचे अधिक चांगल्या प्रकारे व्यवस्थापन करण्यास मदत होईल.
बँक FD नियमांमधील बदल: एक झलक
| बदल | तपशील |
|---|---|
| वेळेपूर्वी FD काढणे | ₹10,000 पर्यंत FD 3 महिन्यांत कोणत्याही व्याजाशिवाय काढता येईल |
| आंशिक FD काढणे | मोठ्या FD चा 50% किंवा ₹5 लाख (जे कमी असेल) 3 महिन्यांत काढता येईल |
| गंभीर आजार | पूर्ण रक्कम कोणत्याही व्याजाशिवाय काढता येईल |
| मुदतपूर्ती माहिती | किमान 14 दिवस आधी सूचित करणे बंधनकारक |
| नॉमिनेशन | FD उघडताना नॉमिनीचे नाव देणे अनिवार्य |
| क्रेडिट डेटा अपडेट | प्रत्येक 15 दिवसांनी क्रेडिट माहिती अपडेट केली जाईल |
वेळेपूर्वी FD काढण्याचे नवीन नियम
RBI च्या नवीन नियमांनुसार, ठेवीदारांना लहान FD वेळेपूर्वी सोप्या पद्धतीने काढता येईल. ₹10,000 पर्यंतच्या FD 3 महिन्यांच्या आत कोणत्याही व्याजाशिवाय काढता येतील. हा नियम लहान गुंतवणूकदारांसाठी फायदेशीर आहे, जे अचानक पैशांची गरज भासल्यास त्यांची FD मोडू शकतात.
मोठ्या FD साठी देखील नियमांत सवलत दिली आहे. ठेवीदारांना त्यांच्या FD च्या 50% भाग किंवा जास्तीत जास्त ₹5 लाख (जे कमी असेल) 3 महिन्यांच्या आत काढता येतील. ही सुविधा त्यांच्या उपयोगासाठी उपयुक्त आहे ज्यांना संपूर्ण FD मोडायची नसते, परंतु काही रक्कमेची तातडीची गरज असते.
गंभीर आजाराच्या बाबतीत FD काढणे
RBI ने गंभीर आजाराच्या परिस्थितीत FD काढण्याचे नियम आणखी सोपे केले आहेत. गंभीर आजाराच्या परिस्थितीत ठेवीदार त्यांची पूर्ण FD रक्कम कोणत्याही व्याज कपातीशिवाय काढू शकतील. हा नियम FD च्या कालावधीवर अवलंबून नसेल. हा बदल अचानक मोठ्या वैद्यकीय खर्चाचा सामना करणाऱ्या कुटुंबांसाठी उपयुक्त आहे.
FD मुदतपूर्ती माहितीमध्ये बदल
नवीन नियमांनुसार, NBFCs आणि HFCs यांनी FD मुदतपूर्तीच्या किमान 14 दिवस आधी ठेवीदारांना सूचित करणे बंधनकारक असेल. यामुळे ठेवीदारांना त्यांच्या FD संदर्भात योग्य निर्णय घेण्यास वेळ मिळेल. यापूर्वी ही कालमर्यादा 2 महिने होती, जी आता कमी करून 14 दिवस केली आहे.
FD वर नॉमिनेशन अनिवार्य
RBI ने FD उघडताना नॉमिनीचे नाव देणे बंधनकारक केले आहे. ठेवीदाराच्या मृत्यूनंतर पैशांचा हस्तांतरण सोपा करण्यासाठी हा नियम उपयुक्त आहे. नॉमिनेशनसंदर्भातील कोणताही बदल लिखित स्वरूपात करावा लागेल आणि बँक किंवा वित्तीय संस्थेची यासंदर्भातील पुष्टी आवश्यक असेल.
क्रेडिट माहिती अद्यतनात बदल
RBI ने क्रेडिट माहिती अद्यतनाच्या नियमांमध्ये बदल केले आहेत. आता बँका आणि वित्तीय संस्था प्रत्येक 15 दिवसांनी क्रेडिट माहिती अपडेट करतील. यापूर्वी हा अपडेट महिन्यातून एकदा होत असे. या बदलामुळे क्रेडिट स्कोअरची गणना अधिक अचूक होईल आणि लोकांना लोन घेण्यात सोय होईल.
Disclaimer
ही माहिती केवळ माहितीपर उद्देशासाठी दिली आहे. कोणताही आर्थिक निर्णय घेण्यापूर्वी नोंदणीकृत आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला घ्यावा. बँकिंग नियम व धोरणांमध्ये बदल होऊ शकतो, म्हणून अधिकृत माहिती मिळवण्यासाठी आपल्या बँक किंवा वित्तीय संस्थेशी संपर्क साधावा.
